به گزارش راهبرد معاصر با توجه به اتفاقات اخیر در خصوص عرضه شدن یا نشدن اوراق سلف نفتی در بورس انرژی که سبب شد تا حدودی جو بازار بورس ملتهب شود و خبر های حاکی از فروش بلوکی سهام عدالت بررسی هایی را از مسئولان مربوط و کارشناسان انجام دادیم.
وحید شقاقی شهری اقتصاد دان و مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص نحوه عرضه اوراق سلف نفتی در بورس انرژی اظهار کرد؛ به طور عملی می توان گفت که دولت به دنبال این مسئله است که اوراق بدهی منتشر کند حال قرار است که یک پشتوانه ای برای این اوراق در نظر بگیرد. اکنون از آنجایی که صادرات نفت ایران به دلیل تحریم هایی که وجود دارد نسبت به قبل کاهش پیدا کرده به همین دلیل دولت برای جبران این ماجرا طرحی را تحت عوان گشایش اقتصادی در نظر گرفت، اما باید توجه کرد که همین مسئله نیز باید از جنبه های مختلفی مورد بررسی قرار گیرد.
او افزود: ما در سال های گذشته در نبود تحریم ها به راحتی می توانستیم نفتمان را به فروش برسانیم، اما اکنون از آنجایی که دیگر امکان فروش را به کشور های متعدد نداریم و درآمد حاصل از صادراتمان کاهش یافته است دولت قصد دارد فروش آن را داخلی کند که سر رسید آن یک تا دوساله خواهد بود اما در حال حاضر جزئیات آن به طور دقیق مشخص نیست.
این اقتصاد دان بیان کرد: این اوراق ها کف و سقف مشخصی دارند به طوری که سهام داران می تواند تا ۲۰ سهم را خریداری کنند مسئله ای که در ادامه باید به آن اشاره کرد این است که قیمت این اوراق روزانه تغییر می کند و مردم می توانند پایان دو سال به شرکت نفت مراجعه کنند و این اوراق را تحویل شرکت نفت دهند و بدین منظور شرکت ملی نفت موظف است مطابق ابلاغیه بانک مرکزی این سهام را از سهام داران خریداری کند.
شقاقی تصریح کرد: مباحثی هم اکنون در این بحث نیز مطرح است که باید موشکافی شود و به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد به همین منظور می توان به این مسئله اشاره کرد که اگر در دو سال آینده وضعیت صادرات نفت کشور به روال عادی بازگشت شرکت ملی نفت به راحتی می تواند مبالغ سهامداران را بازگرداند، اما اگر تحریم ها ادامه دار باشد می توان گفت که بانک مرکزی یا صندوق توسعه ملی مجبور خواهند بود که خود تسویه را انجام دهند که اگر دلار را در آن زمان حدود ۶۰ هزار تومان در نظر بگیریم مبلغی بالغ بر ۱۲ هزار میلیارد خواهد شد.
او تاکید کرد: در نتیجه مردم عادی به این سمت نخواهند رفت و عموم خریداران جزء کسانی خواهند بود که از اول هم دستی بر این بازار داشته اند.
این اقتصاددان گفت: دولت باید یک مسئله در نظر بگیرد به طوری که اگر می خواهد اوراقی را عرضه کند باید محل مصرف آن را نیز برای مردم مشخص کند.
شقاقی بیان کرد: اگر دولت هدفش از عرضه این اوراق برای پوشش کسری بودجه یک ساله کشور است قطع به یقین می توان گفت که این مسئله به نفع مردم و کشور نخواهد بود به علت آنکه او می تواند از طریق منابع مالیاتی یا فروش اموال مازاد آن را جبران کند، اما اگر قصدش از این عمل تاسیس پروژه های جدید است نه تنها برای کشور ضرر ندارد بلکه سود هم دارد به علت آنکه از این طریق عده ای هم سرکار می آیند.
او تصریح کرد: بحثی که در حال حاضر اذهان خیلی از کارشناسان و مجلسیان را درگیر خود کرده این است که ما اوراق سلف نفتی منتشر کنیم آیا باید به قیمت قطعی باشد؟
این اقتصاددان گفت: بحثی که از قبل میان دولت و کارشناسان بود در اصل به این مسئله بر می گشت که بیایند و خود نفت را در بورس انرژی بفروشند به علت آنکه این مسئله کمک می کرد تا سرمایه داران خارجی یا داخلی بتوانند در آن به معامله بپردازند چندباری هم این اتفاق در اقتصاد ایران افتاد.
شقاقی بیان کرد: باید بپذیریم بازار سرمایه برای مردم یک قرصت است و مردم ایران به طور عمده تا قبل از این ماجرا فقط ۴ بازار موازی اعم از مسکن، خودرو، طلا و ارز را می شناختند اما هم اکنون یک بازار دارایی پنجم نیز به قبلی ها افزوده شده است. در گذشته نیز این بازار وجود داشت، اما شناخته شده نبود به طوری که تا قبل اگر دو میلیون نفر سهامدار بودند این روزها علاوه بر ۱۵ میلیون نفر سهامدار فعال سهامدارانی هم هستند که به واسطه سهام عدالت وارد این بازار شده اند و به طور طبیعی می توان گفت که بازار یک جنب و جوشی را به خود گرفته است.
بازده ۳۰۰ درصدی برخی از نمادهای بورسی
او افزود: اگر دولت و بخش خصوصی بتوانند باهم به درستی همکاری کنند و بازار را در اختیار خود بگیرند قطع به یقین به نفع بازار سرمایه و اقتصاد کشور است، اما اگر نتوانند این بازار را به درستی هدایت کنند قطع به یقین بدنه بازار آسیب شدیدی را تجربه خواهد کرد. این بازار از اواسط سال گذشته به ویژه بهمن ماه شروع به رشد کرد به همین جهت می توان گفت که طی چند ماه گذشته برخی از نماد ها حدود سیصد تا چهارصد درصد نیز بازدهی داشته اند.
این اقتصاددان گفت: بازار سرمایه به دوبخش تقسیم می شود بازار اولیه و بازار ثانویه مردم به طور عمده بازار ثانویه را می بینند به علت آنکه مردم به طور عملی در بازار ثانویه خرید و فروش می کنند بازار اولیه برای تامین مالی کشور بسیار مهم است هرچه قدر ما بتوانیم به بازار اولیه عمق ببخشیم می تواند بازار ثانویه را آرامش ببخشد.
شقاقی بیان کرد: پیش بینی ما این است که تا پایان سال حدود ۲۵۰ میلیارد تومان خالص نقدینگی وارد بازار سرمایه بشود به علت آنکه امسال سرمایه گذاران استقبال خوبی را نسبت به این بازار داشته اند.
او تصریح کرد: بازار سرمایه چند ماه است که با سرعت ۱۸۰ کیلیومتر حرکت می کند، اما در حال حاضر موتورش پاسخگوی چنین سرعتی نیست و کم آورده است. در این جا اشکالاتی وجود دارد اعم از عدم مدیریت صحیح به طوری که در اینجا می شود به عبور ناگهانی شاخص از دو میلیون اشاره و از آن طرف به دنده عقب گرفتن آن نیز توجه کرد دلایل این اختلاف را می توان نوسانات قیمت دلار و عدم هماهنگی مسئولان با یکدیگر دانست.
این اقتصاددان تصریح کرد: اصلاح و نوسان در بازار عادی است، اما مهم این است که ما باید این قضیه را با ضعف مدیریت از یک دیگر جداکنیم به علت آنکه ما دوماه بی وقفه رشد چشمگیری داشتیم یعنی روز هایی بود که هر ۶۴۰ نماد مثبت بود، اما ناگهان بازار دگرگون شد.
فروش سهام عدالت در بازار سرمایه ضرر یا سود؟
شقاقی در خصوص نحوه فروش سهام عدالت در بازار سرمایه گفت: نحوه فروش این سهام مهم است به طور طبیعی باید گفت که این مسئله باید با یک برنامه مشخص باشد به علت آنکه وقتی دولت می گوید هم اکنون سهام داران می توانند ۶۰ درصد از سهامشان را در بازار سرمایه بفروشند پس باید زیر ساخت های این کار را به درستی فراهم کند.
او در باره ی صحبت های آقای فهیمی در خصوص فروش سهام به شیوه بلوکی گفت:این عمل قطع به یقین باید با برنامه ریزی صورت بگیرد به طوری که بخش خصوصی و دولت باید همه جوانب اعم از میزان اثرگذاری در بازار اعم از افت و خیز ها و شبهات پاسخ داده شود منظور از شبهات این است که افرادی که می خواهند این سهام را خریداری کنند چه کسانی هستند.
باشگاه خبرنگاران